W ramach Letniego Festiwalu Muzycznego, w czwartek 20 lipca o godzinie 19:30, Program 2 Polskiego Radia zabierze słuchaczy w muzyczną podróż do źródeł, na Festiwal EtnoKraków/Rozstaje – jedną z najważniejszych odsłon sceny etno w naszej części Europy. Z dwudziestu koncertów tegorocznego festiwalu Radiowe Centrum Kultury Ludowej wybrało dwa: Kayhan Kalhor / Ali Bahrami Fard / Maria Pomianowska oraz Trebunie-Tutki & Quintet Urmuli.
Czwartkowy wieczór, którego gospodarzem będzie Magdalena Tejchma, rozpocznie odtworzenie niedawnego, krakowskiego koncertu artystów z Iranu. Odbył się on w kościele św. Katarzyny, a jego bohaterowie – Kayhan Kalhor i Ali Bahrami Fard – zaproponowali fascynującą, kulturową i duchową wędrówkę do korzeni tradycji perskiej. Kayhan Kalhor, mistrz gry na kemencze, wystąpił wspólnie z grającym na perskim santurze Ali Bahrami Fardem. Ich gościem była prof. Maria Pomianowska, a zatem w Krakowie doszło do spotkania dwojga znakomitych artystów grających na fidelach kolanowych – z Iranu i Polski.
Kayhan Kalhor uznawany jest za ambasadora irańskiej sceny muzycznej. To – jak podkreślają krytycy muzyczni – artysta trzykrotnie nominowany do nagrody Grammy. Nagrywał wspaniałe płyty z takimi artystami jak Mohammad-Reza Shajarian, Erdal Erzincan, z wybitnym zespołem Ghazal. Od lat jest członkiem Silk Road Ensemble, prowadzonego przez Yo-Yo Ma, nagrywał z Kronos Quartet. Komponował muzykę dla filmu i telewizji, m.in. współpracował z Osvaldo Golijovem przy nagrywaniu soundtracku do filmu „Młodość stulatka” Francisa Forda Coppoli.
Ali Bahrami Fard jest mistrzem gry na santurze, obdarzonym wybitną techniką i jakością brzmienia. Był współtwórcą kwintetu Santour Navazan, koncertuje m.in. z Baran Ensemble, Iran Zamin Ensemble. Komponował muzykę do filmu, teatru i telewizji. Jest autorem książek i esejów o klasycznej muzyce perskiej.
Maria Pomianowska to profesor Akademii Muzycznej w Krakowie oraz dyrektor międzynarodowego festiwalu Skrzyżowanie Kultur, multiinstrumentalistka, wokalistka, kompozytorka, rekonstruktorka instrumentów zapomnianych. Od 30 lat koncertuje na całym świecie z takimi artystami jak Borys Griebienszczikow, Ram Narayan, Fazal Qureshi, Gil Goldstein, Gonzalo Rubalcaba, Ian Gillan. Muzykę polską wielokrotnie prezentowała na dworze cesarskim Japonii. Wydała ponad 20 autorskich płyt.
Wyjątkowy artystyczny wymiar miał też krakowski koncert, którego gwiazdami byli Trebunie-Tutki & Quintet Urmuli. Niezwykle popularni klasycy polskiego folku spotykali się z inną wybitną góralską formacją – gruzińskim Urmuli. W zgodnej opinii krytyków, obie grupy stworzyły wspólnie fascynującą całość, o czym przekonuje wydana w ubiegłym roku płyta „Duch gór”. Jej koncertowa prezentacja stała się dużym wydarzeniem krakowskiego festiwalu.
Trebunie-Tutki należą do grona najważniejszych przedstawicieli polskiego folku. W repertuarze i w dyskografii mają liczne utwory wprost nawiązujące do wielkiej tradycji polskiej muzyki podhalańskiej. Wykorzystywane przez Trebunie-Tutki dudy podhalańskie trafiły na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego.
Gruziński śpiew polifoniczny – praktykowany w ramach projektu „Duch gór” przez kwintet Urmuli – także wpisany został na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości w 2008. Najstarsze pieśni wielogłosowe śpiewane przez Urmuli pochodzą ze średniowiecza, a ich struktura zróżnicowana jest regionalnie. Podczas koncertów wykorzystują tradycyjne gruzińskie instrumentarium, m.in. lutnie panduri i chonguri, podwójnostroikowy dęty drewniany duduk (wpisany również na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości) smyczkowe chuniri, flet salamuri oraz dudy chiboni. Album „Duch Gór” zdobył II nagrodę w konkursie na Folkowy Fonogram Roku 2016 organizowanym przez Polskie Radio.
Źródło: Polskie Radio
