Cyfryzacja telewizji naziemnej w Polsce poprzez zastąpienie tradycyjnej techniki nadawania analogowego nowoczesną techniką cyfrową, należy do jednego z najważniejszych projektów w sferze publicznej łączących zagadnienia społeczne, ekonomiczne i techniczne. Sygnał analogowy zostanie całkowicie zastąpiony przez cyfrowy (co oznacza wyłączenie nadajników analogowych) 23 lipca 2013 roku i pojawi się w miejsce dostępnych 2 do 4 kanałów telewizji o niskiej jakości ponad 20 bezpłatnych kanałów cyfrowych dostępnych dla każdego.
Proces ten rozpoczęty jeszcze w drugiej połowie lat 90 pozostawał do roku 2010 głównie w fazie testów i pilotaży. Dopiero „postęp cyfryzacji” jak określił to Premier Donald Tusk w swoim expose został w pełni uruchomiony w 2009 roku dzięki działaniom ministra odpowiedzialnego za łączność i rozpoczętym jeszcze w Ministerstwie Infrastruktury pracom nad Rządowym Planem Wdrażania Telewizji Cyfrowej w Polsce oraz Ustawą o wdrożeniu naziemnej telewizji cyfrowej.
Dziś każdy w Polsce ma zagwarantowany dostęp do niekodowanych, dostępnych bezpośrednio w odbiorze naziemnym ponad 20 kanałów w jakości cyfrowej, w tym części w wysokiej rozdzielczości z usługami uzupełniającymi dla osób niedosłyszących czy niesłyszących. Na obecnym, końcowym etapie wyłączania sygnału analogowego i uzupełnianiu liczby nadajników cyfrowych można też stwierdzić iż docelowo dostęp do telewizji naziemnej w standardzie DVB-T będzie zapewniony większej liczbie obywateli niż sygnał analogowy.
Kalendarium cyfryzacji telewizji naziemnej w Polsce
1996 rok:
– pionierskie prace ekspertów Państwowej Agencji Radiokomunikacji (PAR) i Instytutu Łączności (IŁ) – pierwsze plany sieci DVB-T w Polsce.
1997 rok:
– ustalenie zasad koordynacji międzynarodowej sieci DVB-T podczas Konferencji CEPT Chester’97;
– podpisanie porozumienia w sprawie telewizji cyfrowej w Polsce (Gdańsk, inicjatywa TVP).
1998 rok:
– Instytut Łączności przekazuje do Państwowej Agencji Radiokomunikacyjnej (jeden z poprzedników UKE) propozycje planów sieci telewizji cyfrowej w pierwszym standardzie DVB-T w Polsce (MUX-1 i MUX-2).
9 listopada 2001 roku:
– w Warszawie firma EmiTel uruchamia pierwszą emisję testową DVB-T. Kolejne testy są prowadzone również we Wrocławiu, Rzeszowie, Wiśle, Rajczy, Poznaniu, Zielonej Górze, Gorzowie Wielkopolskim i Krakowie.
2006 rok:
– Konferencja planistyczna GE06 pod auspicjami ITU w Genewie – zatwierdzenie planu podziału kanałów częstotliwości dla Europy na potrzeby telewizji cyfrowej.
2009 rok:
– styczeń – publikacja pierwszego harmonogramu cyfryzacji telewizji naziemnej w Polsce;
– wrzesień – nadawcy programów MUX-1 otrzymują decyzje UKE uprawniające do wykorzystania przydzielonych częstotliwości;
– 21 października – Ministerstwo Infrastruktury uruchomiło stronę internetową poświęconą tematyce cyfryzacji telewizji naziemnej w Polsce – cyfryzacja.gov.pl;
– 18 grudnia – Minister Infrastruktury wydaje rozporządzenie w sprawie wymagań technicznych i eksploatacyjnych dla urządzeń konsumenckich służacych do odbioru cyfrowych naziemnych transmisji telewizyjnych.
2010 rok:
– styczeń – Z uwagi na opóźnienia we wprowadzaniu naziemnej telewizji cyfrowej zostaje zaprezentowana przez Rząd nowa koncepcja, uwzględniająca realia techniczne jak i proceduralne oraz sytuację rynku medialnego w Polsce;
– maj – KRRiT przyjmuje uchwałę o migracji nadawców komercyjnych (Polsat, TVN, TV Puls i TV4) i zagospodarowaniu MUX-2;
– 4 czerwiec – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Magdalena Gaj wraz z zespołem przygotowuje i przedstawia Plan Wdrożenia Telewizji Cyfrowej w Polsce;
– wrzesień – UKE wydaje spółce EmiTel pozwolenie na nadawanie MUX-2, rozpoczyna się uruchomienie pierwszych stacji cyfrowych MUX-2, 17% populacji Polski w zasięgu MUX-2;
– październik – uruchomienie pierwszych stacji cyfrowych MUX-3, 19% populacji Polski w zasięgu MUX-3;
– grudzień – 35% populacji Polski w zasięgu MUX-2.
2011 rok:
– marzec – KRRiT – Pierwszy konkurs na miejsce w MUX-1;
– kwiecień – 24% populacji Polski w zasięgu MUX-3, 46% populacji Polski w zasięgu MUX-2;
– czerwiec – Sejm RP uchwala Ustawę o wdrożeniu naziemnej telewizji cyfrowej. Wg projektu przygotowanego przez zespół podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Magdaleny Gaj;
– lipiec-wrzesień – Ministerstwo Infrastruktury tworzy założenia i plan kampanii informacyjnej dla programu cyfryzacji telewizji naziemnej w Polsce;
– grudzień – 15% populacji Polski w zasięgu MUX-1, 44% populacji Polski w zasięgu MUX-3, 94% populacji Polski w zasięgu MUX-2.
2012 rok:
– 27 stycznia – Magdalena Gaj powołana na stanowisko Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, co pozwala zagwarantować skoordynowane wdrożenie naziemnej telewizji cyfrowej w Polsce;
– czerwiec – 92% populacji Polski w zasięgu MUX-1;
– październik – 95% populacji Polski w zasięgu MUX-1, co przy wcześniej osiągniętym analogicznym pokryciu MUX-3 pozwala na rozpoczęcie wyłączania sygnału analogowego;
– listopad – I etap wyłączeń sygnału analogowego (Zielona Góra i Żagań), II etap wyłączeń sygnału analogowego (Gdańsk, Iława i Poznań).
2013 rok:
– cały rok – koordynacja procesu kolejnych etapów przełączeń przez Ministra Administracji i Cyfryzacji przy współudziale Prezesa UKE oraz Wojewodów właściwych ze względu na obszar wyłączenia;
– marzec – Rada Ministrów na wniosek Ministra Administracji i Cyfryzacji uruchamia rezerwę celową w wysokości ponad 31 milionów złotych na odtworzenie pokrycia sygnału analogowego oraz tzw. „doświetlanie” w terenach górskich, III etap wyłączeń sygnału analogowego (Elbląg, Rzeszów, Szczecin, Warszawa i Wisła);
– kwiecień – IV etap wyłączeń sygnału analogowego (Częstochowa, Gorlice, Kłodzko, Opole, Rabka, Szczawnica, Tarnów, Wrocław i Zakopane);
– maj – V etap wyłączeń sygnału analogowego (Białogard, Bydgoszcz, Gniezno, Kalisz, Katowice, Konin, Koszalin, Kraków, Lębork, Łódź, Piła i Świnoujście). TV Puls wyłączyła swój ostatni nadajnik sygnału analogowego;
– czerwiec – VI etap wyłączeń sygnału analogowego (Biała Podlaska, Białystok, Bieszczady, Dęblin, Kielce, Lublin, Olsztyn, Opoczno, Płock, Przemyśl, Siedlce, Suwałki i Zamość). TVN i TV4 wyłączają swoje ostatnie nadajniki sygnału analogowego;
– lipiec – KRRiT ogłasza częściowe wyniki konkursu na dwa miejsca w MUX-1;
– 23 lipca2013 – VII, ostatni etap wyłączeń sygnału analogowego (Giżycko, Jelenia Góra, Leżajsk i Ostrołęka). TVP i Polsat wyłączają swoje ostatnie nadajniki sygnału analogowego.
98,8 % populacji Polski w zasięgu MUX-1
98,8 % populacji Polski w zasięgu MUX-2
99,5 % populacji Polski w zasięgu MUX-3
Statystyki cyfryzacji:
– 108 stacji głównych oraz 137 stacji retransmisyjnych nadających sygnał analogowy zostało zastąpionych przez 195 cyfrowych stacji głównych oraz 127 stacji doświetlających;
– uruchomienie każdej z tych stacji wymagało wydania stosownych pozwoleń radiowych. Łącznie UKE wydało, poprzedzone analizami i pracami technicznymi, 322 pozwolenia radiowe – 195 dla stacji głównych i 127 dla stacji doświetlających;
– mobilne zespoły pomiarowe z 16 delegatur UKE przeprowadziły 47 tys. pomiarów w ponad 8,5 tys. miejscowości;
– wykonanie tych pomiarów zajęło ponad 10 tys. godzin;
– w tym czasie ruchome stacje pomiarowe pokonały w terenie ponad 200 tys. kilometrów;
– 25 szkół technicznych z całego kraju włączyło się w zainicjowane przez UKE działania, których celem była pomoc osobom, dla których cyfryzacja była trudną zmianą;
– cały proces przebiegał w ramach siedmiu etapów i realizowany był w warunkach jednoczesnego nadawania analogowego i cyfrowego, tak aby zmniejszyć do minimum ryzyko braku nawet chwilowego dostępu do telewizji;
– infolinia cyfryzacyjna MAiC, delegatury UKE oraz urzędy wojewódzkie na każdym etapie odbierały tysiące zapytań i zgłoszeń, od osób które poszukiwały i uzyskały wsparcie;
– tylko podczas pierwszych dwóch dni po przełączeniu sygnału analogowego na cyfrowy np. w ramach VI etapu (17-18 czerwca 2013 roku) do delegatur UKE napłynęło 450 zgłoszeń telefonicznych które zostały obsłużone przez specjalistów urzędu.
Źródło: Urząd Komunikacji Elektronicznej
