Burzliwe losy największego polskiego obrazu w przededniu 220. rocznicy Insurekcji Kościuszkowskiej przedstawi TVP Historia w premierowym dokumencie „Królowa Panoram. Dzieje Panoramy Racławickiej” Marcina Bradke.
24 marca 1794 r., od złożenia przysięgi przez Najwyższego Naczelnika Siły Zbrojnej Narodowej Tadeusza Kościuszkę rozpoczęło się pierwsze zbrojne powstanie przeciw zaborcom. 12 dni później pod Racławicami insurgenci pokonali wojsko rosyjskie pod Racławicami, a bitwa ta, choć nie miała większego militarnego znaczenia, a Powstanie upadło, stała się symbolem patriotyzmu i nadziei na wolną Polskę.
Dokładnie w setną rocznicę bitwy, podczas „Powszechnej Wystawy Krajowej” we Lwowie w 1894 r., publiczność mogła bitwę zobaczyć w całej okazałości. Jan Styka, Wojciech Kossak i kierowany przez nich zespół artystów przedstawili ją na największym płótnie, jakie kiedykolwiek powstało w Polsce: 120 na 15 m (z czego przestrzeń malarska ma w sumie długość 114 m oraz wysokość 15, czyli 1800 m kw. tkaniny). Tylko do zagruntowania płótna zużyto aż 750 kg farby!
Właśnie burzliwą historię tego dzieła w filmie „Królowa Panoram” będzie można zobaczyć w TVP Historia, a o swoich spotkaniach z obrazem opowiedzą pamiętający ją z przedwojennego Lwowa Janina Duffek i Eugeniusz Burian, który pomagał w jego ukryciu u lwowskich Bernardynów. Po wojnie „Panorama” trafiła szczęśliwie do Polski, choć przez lata utrudniano jej konserwację i ekspozycję. Dopiero w 1980 r. znalazła się ostatecznie we Wrocławiu – największym skupisku lwowian w Polsce.
O „Panoramie” opowiedzą też: dr hab. Piotr Oszczanowski, prof. Olgierd Czerner, a także konserwatorzy dzieł sztuki Ryszard Wójtowicz i Maria Regulińska. Muzykę skomponowała do filmu wrocławska kompozytorka – Konstancja Kochaniec. Zdjęcia realizowano we Wrocławiu, Krakowie i Lwowie.
Przedpremierowy pokaz „Królowej Panoram” organizowany przez OTV Wrocław odbędzie się 17 marca (w poniedziałek) o godzinie 18:00 w Muzeum Narodowym we Wrocławiu.
Premiera na antenie TVP Historia 23 marca (niedziela) o godzinie 19:45 (powtórka wtorek, 25.03, godzina 00:05).
W dniu 220 rocznicy wybuchu Insurekcji Kościuszkowskiej TVP Historia przypomni też samego Naczelnika w filmie „Jego imię Polska. Tadeusz Kościuszko” w reż. Mieczysława Sroki i Lucyny Smolińskiej (24 marca, godzina 18:00). Także 24 marca, o godzinie 19:45 reportaż Juliana Rachwała „Pejzaż z kopcem” – opowieść o determinacji ludzi, którzy zbudowali niezwykły pomnik Naczelnikowi Powstania i tych, którzy dbają o to, aby nadal trwał.
Źródło: Telewizja Polska
