Już od 8 listopada widzowie TVP Historia będą mogli oglądać największą dokumentalną produkcję o historii Polski jaka dotychczas powstała. Cykl „Polskie 100 lat”, składający się z 42 odcinków, został zrealizowany przez Telewizję Polską, Filmotekę Narodową – Instytut Audiowizualny, Muzeum Historii Polski, Wytwórnię Filmów Fabularnych i Dokumentalnych oraz firmę Media Kontakt. Patronat nad dokumentem objął Prezydenta RP Andrzej Duda.
Sprawdź szczegóły w programie telewizyjnym kanału TVP Historia
„Polskie 100 lat” opowiada o najważniejszych wydarzeniach i postaciach historii Polski od przełomu XIX i XX wieku aż do roku 2004, kiedy Polska przystępuje do NATO i Unii Europejskiej. Cykl prezentuje kanon wiedzy historycznej i źródła tożsamości Polaków. Pokazuje wydarzenia i procesy, które w tamtych latach kształtowały postawy patriotyczne i obywatelskie.
Każdy z 42. półgodzinnych odcinków cyklu, które widzowie TVP Historia będą mogli oglądać w piątkowe wieczory, dotyczy wybranego zagadnienia np. gospodarki II Rzeczypospolitej, stalinizmu w Polsce, emigracji politycznej w latach 1957-89. Wśród tematów nie zabraknie odcinków relacjonujących przełomowe wydarzenia naszej historii np.: przewrót majowy, grudzień 1970, polskie lato 1980.
Autorów cyklu jest wielu, tak jak i wielowątkowa i wieloaspektowa jest historia polskich 100 lat. Są wśród nich: Błażej Brzostek, Andrzej Chojnowski, Andrzej Chwalba, Jacek Czaputowicz, Jerzy Eisler, Andrzej Friszke, Marek Gałęzowski, Rafał Habielski, Dariusz Jarosz, Małgorzata Jusińska-Choma, Łukasz Kamiński, Krzysztof Kawalec, Dariusz Libionka, Piotr Łossowski, Grzegorz Mazur, Wojciech Morawski, Tomasz Nałęcz, Marek Ney-Krwawicz, Paweł Machcewicz, Bartłomiej Noszczak, Andrzej Nowak, Andrzej Paczkowski, Wojciech Roszkowski, Szymon Rudnicki, Paweł Sasanka, Włodzimierz Suleja, Jacek Tebinka, Zbigniew Wawer, Rafał Wnuk, Tadeusz Wolsza, Mariusz Wołos i Janusz Wrona.
Scenariusze poszczególnych odcinków powstały na bazie esejów, wydanych przez koproducenta – Muzeum Historii Polski razem z wydawnictwem Bellona.
Pierwotnie cykl miał nosić tytuł „¾ wieku” i był przygotowywany na 75. rocznicę odzyskania Niepodległości. Wówczas jednak obowiązywało hasło „wybierzmy przyszłość”. Mimo to, kilkuosobowy zespół Media Kontakt, prowadził prace przygotowawcze. Przez cały czas powstania serialu projekt wspierał dyrektor Muzeum Historii Polski, Robert Kostro, jak również zmarły już, jego pomysłodawca Janusz Weychert, reżyser i scenarzysta.
W tym czasie odeszło także wielu potencjalnych współautorów, a wśród nich: Andrzej Ajnenkiel, Jerzy Holzer, Jakub Karpiński, Krystyna Kersten, Anna Radziwiłł, Tomasz Strzembosz, Andrzej Zakrzewski, którzy współdziałali przy pierwszych szkicach scenariuszy.
O formę filmową zadbali znani twórcy, a wśród nich między innymi Michał Lorenc, Maciej Drygas, Kazimierz Kaczor, Paweł Petelczyc, Paweł Woldan, Krzysztof Talczewski, Jan Czarlewski, Antoni Sambor oraz wielu, wielu innych.
Wiele materiałów archiwalnych w cyklu „Polskie 100 lat” zostanie pokazanych po raz pierwszy w telewizji. Zostały odnalezione w różnych miejscach w Polsce i na świecie. Wśród nich są m.in. unikalne zdjęcia Józefa Piłsudskiego w warszawskiej Cytadeli skąd nadał on informację o powstaniu państwa polskiego w listopadzie 1918 roku. Materiał filmowy odnaleziony w British Pathe przedstawia lotników 501 dywizjonu myśliwskiego RAF, w którym walczyli Polacy. Film pokazuje m.in. Antoniego Głowackiego, który jednego dnia zestrzelił 5 niemieckich maszyn i opisuje powietrzne starcie. Udało się również zdobyć materiał z września 1939 nakręcony w Warszawie przez szwedzkiego dyplomatę Svena Grafstroema. Amatorski zapis tych dramatycznych chwil został odnaleziony przez jego syna Andersa w piwnicy rodzinnego domu i znajduje się dzisiaj w zbiorach Muzeum Historii Polski. Bardzo bogate okazały się również zbiory w National Archives w Waszyngtonie.
Niestety nie wszystkie odnalezione materiały mogły zostać wykorzystane, w tym m.in. dokumentacja wizyty w Warszawie Marii Skłodowskiej-Curie, która przyjechała w maju 1932 r. z zakupionym przez siebie gramem radu dla Instytutu Radowego w Warszawie (obecnie Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie).
Źródło: Telewizja Polska
